OVERGANGSSTØNAD – ZASIŁEK DLA SAMOTNEGO OPIEKUNA DZIECKA

Zasiłek dla samotnego opiekuna ma za zadanie zapewnić dochód osobie samotnie wychowującej dziecko, jest przyznawany na 3 lata. Osoby samotne, wychowujące dziecko i nie mające dochodu, potrzebują wsparcia i norweskie państwo zapewnia takie wsparcie pod pewnymi warunkami. Aby mieć prawo do tego zasiłku, trzeba spełnić następujące warunki:

– opiekun i dziecko muszą być członkami norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych przez minimum 3 lata wstecz od daty starania się o pomoc,

– opiekun i dziecko muszą przebywać na terenie Norwegii,

– opiekun dziecka musi być osobą samotną, rozwiedzioną lub podczas separacji,

– opiekun dziecka musi sprawować opiekę nad dzieckiem samotnie,

– opiekun dziecka nie może pozostawać w bliższych relacjach z drugim z rodziców dziecka,

– opiekun dziecka nie może pozostawać w konkubinacie,

– nie ma prawa do tego zasiłku opiekun dziecka, który po otrzymaniu tego zasiłku będzie miał kolejne dziecko z tym samym partnerem, z którym ma poprzednie dziecko.

Dodatkowo opiekun dziecka musi podjąć jakąś formę aktywności zawodowej. Obowiązek ten nie obejmuje tylko opiekunów dzieci poniżej 1 roku życia. Aktywność zawodowa w tym wypadku oznacza:

– podjęcie pracy na minimum 50% etatu,

– rejestrację w NAV jako osoba aktywnie poszukująca pracę – należy uzupełnić CV na stronie NAV oraz wypełnić specjalny formularz, dostępny na stronie NAV. Oznacza to również wysyłanie kart meldunkowych do NAV co dwa tygodnie,

– rozpoczęcie szkolenia, kursu, praktyki itp., niezbędnych w procesie szukania pracy lub utrzymania pracy przez opiekuna dziecka,

– otwarcie własnej działalności gospodarczej.

NAV może odrzucić podanie o zasiłek lub przerwać wypłacanie (z reguły NAV wstrzymuje wypłacanie zasiłku na 1 miesiąc), jeżeli:

– opiekun dziecka bez powodu zwolnił się z pracy w ciągu ostatnich 6 miesiecy przed aplikowaniem o to świadczenie,

– opiekun dziecka skończy pracę, nie zdecyduje się na podjęcie pracy pomimo otrzymania jej propozycji, nie wznowi pracy po zasiłku rodzicielskim,

– będzie unikał spotkań, na które NAV go zaprosi.

Zasiłek dla samotnego opiekuna dziecka może być przyznany na maksymanie 3 lata, do momentu, gdy najmłodsze dziecko skończy 8 lat. Istnieje jednak cały szereg wyjątków, które mogą spowodować wydłużenie okresu pobierania tego świadczenia ponad 3 lata. Oto te sytuacje:

– gdy urodzi się kolejne dziecko – zasiłek może być wypłacany do momentu, gdy dziecko nabędzie prawo do miejsca w przedszkolu,

– gdy opiekun dziecka jest w trakcie szkolenia/kursu niezbędnego w procesie szukania pracy – zasiłek może być wydłużony o 2 lata aż do momentu kiedy dziecko skończy 8 lat,

– jeżeli opiekun jest w trakcie szkolenia, kursu niezbędnego w procesie szukania lub utrzymania pracy oraz jednoczenie ma więcej niż dwójkę dzieci – zasiłek może być wydłużony o kolejne 3 lata.

Kwota wypłaty tego zasiłku zależy od aktualnej stawki G (na dzien 01.05.2019 stawka G wynosi 99 858 NOK), aktualnych dochodów lub pobierania innych świadczeń z NAV. Zasiłek dla samotnego rodzica wynosi 2,25 stawki G (18 723 NOK miesięcznie), jest opodatkowany i daje prawo do emerytury. Jeżeli dochód opiekuna nie przekracza pół stawki G (49 929 NOK) w ciągu 12 miesięcy, to nie będzie redukcji wypłaty. Jeżeli przekracza, NAV redukuje wypłatę o 45 øre za każdą zarobioną koronę. Dodatkowo pobieranie zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku chorobowego, rehabilitacyjnego czy rodzicielskiego również może spowodować redukcję wypłaty. Warto także wiedzieć, że overgangsstønad, podobnie jak zasiłek dla bezrobotnych, nie daje prawa do feriepenger.

Aby otrzymać ten zasiłek, należy zgromadzić oraz przesłać do NAV dokumenty, które poświadczają sytuacje rodzinną, stan cywilny, podjęcie pracy lub rozpoczęcie kursu lub ewentualnie inne okoliczności, które mogą być tutaj ważne:

– dla niezamężnych rodziców – oświadczenie o przerwaniu związku i nie mieszkaniu razem – nie ma konkretnego formularza, więc należy spisać oświadczenie na osobnej kartce;

– potwierdzenie separacji lub rozwodu – jeżeli rozwód miał miejsce w Norwegii, NAV może sprawdzić te informacje w Norweskim Urzędzie Meldunkowym (Folkeregister). W takich wypadkach nie trzeba dostarczać tych dokumentów;

– umowa o rozdzieleniu opieki nad dzieckiem (delt bosted) – jeżeli taka została zawarta. Taka umowa zawiera informacje o konkretnych okresach przebywania dziecka u rodziców – w tym wypadku żaden z rodziców nie bedzie uznany za samotnie wychowującego dziecko – nawet jeżeli dziecko przebywa u jednego z rodziców więcej niż u drugiego;

– pisemna umowa na temat regulacji jego kontaktów z dzieckiem, zawarta z drugim z rodziców – to, jak zostały uregulowane kontakty z drugim z rodziców, ma znaczenie dla wydania decyzji o zasiłku dla samotnego opiekuna. Jeżeli taka umowa nie została spisana sądownie, mimo wszystko trzeba dokument, regulujący wzajemne stosunki, dostarczyć do NAV. W Norwegii istnieje pojęcie standardowego, minimalnego okresu, kiedy drugi z rodziców ma prawo do widywania swojego dziecka, ważne jest więc poinformowanie NAV, czy kontakty dziecka z rodzicem będą odbywały sie ponad ten minimalny okres. Wiecej informacji na ten temat mozna znależć na stronach internetowych NAV;

– pozwolenie na pobyt i pracę – dotyczy osoby nie posiadającej obywatelstwa norweskiego;

– dla matek w ciąży: potwierdzenie o terminie porodu od lekarza wydane po 26 tygodniu ciąży. Zasiłek można zacząć pobierać najwcześniej na 2 miesiące przed porodem. Jeżeli matka jest w ciąży i jest to jej drugie dziecko, a na pierwsze pobiera już ten zasiłek, potrzebne jest zaświadczenie na piśmie, iż dzieci nie mają jednego ojca;

– dla opiekunów, którzy pracują: NAV potrzebuje informacji o aktualnych zarobkach oraz o części etatu, na jaką rodzic pracuje. Te informacje są dostarczane elektronicznie przez pracodawcę. NAV ma również dostęp do odpowiednich informacji w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą. Jeżeli natomiast dochód osoby prowadzącej działalność zmienił się w ciągu ostatniego czasu przed aplikowaniem o ten zasiłek, trzeba to udokumentować. Jeżeli NAV będzie miał wątpliwości, skontaktuje się z wnioskodawcą, aby wyjaśnić ewentualne niezgodności;

– dla osób uczęszczających na kurs/szkolenie: ten typ dokształcenia musi zostać uznany przez NAV jako niezbędny do znalezienia lub utrzymania pracy przez osobę aplikującą. Należy dostarczyć potwierdzenie ze szkoły lub uczelni na temat rodzaju kursu oraz czasu trwania. Z tego zaświadczenia musi jasno wynikać, kogo zaświadczenie dotyczy. Osoby, które wybrały dokształcenie w prywatnych placówkach, muszą dodatkowo dostarczyć wyjaśnienie, z jakiego powodu nie wybrały placówek państwowych.

– dla osób bezrobotnych: wymagana jest rejestracja jako osoba bezrobotna / aktywnie poszukująca pracy na profilu NAV, wysyłanie kart meldunkowych co dwa tygodnie oraz wypełnienie specjalnego formularza.

Dodatkowo istnieją specjalne procedury dla opiekunów, którzy nie otrzymali miejsca w przedszkolu dla swoich dzieci oraz dla opiekunów dzieci chorych lub niepełnosprawnych. Każdy przypadek jest inny i warto skontaktować się z NAV, aby dopytać w razie wątpliwości.

Źródła:

https://www.nav.no/no/Person/Familie/Enslig+mor+eller+far/Relatert+informasjon/Vedlegg+til+s%C3%B8knad+om+overgangsst%C3%B8nad%2C+st%C3%B8nad+til+barnetilsyn+eller+st%C3%B8nad+til+skolepenger

https://www.nav.no/no/Person/Familie/Enslig+mor+eller+far/overgangsst%C3%B8nad

https://www.nav.no/no/Person/Skjemaer-for-privatpersoner/skjemaveileder/vedlegg?key=233793&languagecode=53&veiledertype=privatperson

https://www.nav.no/no/NAV+og+samfunn/Kontakt+NAV/Utbetalinger/Snarveier/satser–380089?kap=380100

https://www.smartepenger.no/trygd/1200-overgangsstonad