ZMIANY, ZMIANY, ZMIANY… CO NOWEGO W PRAWIE PRACY I PODATKACH?

Od stycznia 2019 roku w kwestiach prawno-podatkowych w Norwegii wprowadzono wiele zmian. O większości głośno było już w zeszłym roku, ale o części wie niewiele osób. Przed Państwem wszystko, co chcielibyście Państwo wiedzieć o zmianach w prawie pracy i podatkach, ale boicie się zapytać.

Podatek źródłowy od wynagrodzenia dla pracowników zagranicznych

W 2019 roku wprowadzono nowy system opodatkowania pracowników zagranicznych w Norwegii – podatek źródłowy od wynagrodzenia (kildeskatt). Ma on objąć głównie pracowników spoza Norwegii, którzy nie mają nad fiordami rezydencji podatkowej, oraz przebywających za granicą członków zarządu norweskich firm, którzy otrzymują wynagrodzenie z tytułu swego stanowiska. Oto podstawowe zasady nowego systemu:

• Stała stawka podatku, wynosząca 25 % (w tym 8,2 % stawek na ubezpieczenia społeczne, chyba że pracownik udokumentuje, np. przy pomocy formularza A1, że jest zwolniony z płacenia tych składek w Norwegii);
• Brak konieczności składania zeznania podatkowego i czekania na jego wynik;
• Brak możliwości starania się o jakiekolwiek odpisy i ulgi podatkowe.

Jeśli pracownik spełnia warunki do przystąpienia do nowego systemu, przy przyznawaniu karty podatkowej za rok 2019 otrzyma on automatycznie podatek źródłowy, chyba że zastrzeże sobie, że chce być rozliczany według standardowej karty podatkowej. Jeśli podatek źródłowy został już przyznany (tak dzieje się np. gdy o kartę podatkową wnioskuje pracodawca), można to w dowolnym momencie roku zmienić przy pomocy formularza do zmiany karty podatkowej, ale należy mieć na uwadze, że, w przypadku zmiany z 25 % na zwykłą kartę podatkową, do końca roku nie będzie już powrotu do nowego systemu – zmiana w tę stronę jest nieodwołalna.

Osoby, które nie mogą płacić podatku źródłowego:

• osoby, zarabiające w skali roku więcej niż 617 500 NOK
• osoby, otrzymujące wynagrodzenie od państwa norweskiego
• osoby, posiadające w Norwegii opodatkowany dochód z nieruchomości i majątku ruchomego
• osoby, posiadające opodatkowany w Norwegii dochód z działalności gospodarczej
• osoby, pracujące na norweskich statkach za granicą
• osoby pracujące na szelfie norweskim
• osoby, posiadające dochód, od którego w Norwegii odprowadzane są jedynie składki na ubezpieczenia społeczne
• osoby, posiadające dochód, który nie podlega opodatkowaniu w Norwegii na mocy umowy podatkowej

Pracodawca musi odciągać podatek źródłowy od następujących elementów wynagrodzenia:

• Pensja i inne świadczenia z norweskich źródeł, otrzymane za pracę wykonaną w Norwegii, w tym wynagrodzenie urlopowe
• Wynagrodzenie dla dyrektorów lub członków zarządu norweskich spółek
• Dodatki, tantiemy i podobne świadczenia z norweskich spółek
• Wynagrodzenie dla wynajętego pracownika zagranicznego, w tym wynagrodzenie urlopowe
• Świadczenia pieniężne, zwrot kosztów i świadczenia w naturze, będące korzyściami opodatkowanymi, w tym pokrycie kosztów związanych z byciem pendlerem

Zapłacono zbyt wysoki podatek?

Pracownik może żądać zwrotu, wysyłając formularz kontaktowy kontaktskjemaet z informacją o kwocie, numerze konta i ewentualnej dokumentacji. Zwrotu można żądać w ciągu 3 lat od końca roku, za który naliczono podatek źródłowy.

Prawo pracy

Niższy odpis za wyżywienie

Już od 2018 roku rząd ograniczył możliwość odpisywania kosztów wyżywienia. Prawo do tej ulgi mają tylko osoby, mieszkające w miejscach bez możliwości gotowania (baraki, hotele, pensjonaty). Osoby wynajmujące mieszkania lub domy, mające dostęp do kuchni, będą w większości musiały obejść się smakiem, chyba że zostaną czasowo (na okres nieprzekraczający pół roku) oddelegowane ze swojego zwykłego miejsca pracy (np. w Polsce) do innego miejsca w Norwegii na podstawie aneksu do umowy. Nieopodatkowane stawki w roku 2019 wynoszą odpowiednio:

• Pensjonat/pokój/barak bez możliwości gotowania: 161 NOK/doba

• Hotel: 578 NOK/doba

• Kierowcy nocujący w kabinie ciężarówki: 300 NOK/doba

• Osoby oddelegowane: 89 NOK/doba.

Terminy

31.01 – termin przesłania przez firmy pracownikom rocznych podsumowań dochodów i odciągnięć

31.05 – Termin złożenia zeznania podatkowego osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ostateczny termin dla osób prywatnych, które składały w kwietniu wniosek o przedłużenie

Nowe zasady dotyczące permitteringu

Okres pracodawcy (lønnsplikt) zostaje wydłużony z 10 do 15 dni roboczych. Kolejny okres pracodawcy wynoszący 5 dni roboczych po 30 tygodniach przebywania pracownika na zasiłku zostaje wycofany.

Okres zwolnienia pracodawcy z wypłacania wynagrodzenia i odpowiadający mu czas permitteringu dla pracownika zmniejszy się z 49 do 26 tygodni. Zmiana dotyczy nowych spraw, czyli permitteringów po 1 stycznia 2019.

Nowe zasady opodatkowania świadczeń rzeczowych (dodatków pozapłacowych)

Pracodawca jest odpowiedzialny za raportowanie do urzędu skarbowego, potrącanie zaliczki na podatek i potrącanie podatku pracodawcy (AGA) od:

• punktów premiowych (bonusów) osiągniętych w pracy i wykorzystanych prywatnie
• zniżek dla pracowników od partnerów biznesowych
• zniżek/rabatów osobistych dla pracowników
• prezentów przekazywanych pracownikom przez osoby trzecie

Nowe zasady dotyczące prezentów związanych z jakością pracy i jej stażem

• Prezenty za długi staż pracy można wręczać po 20 latach, a następnie co dziesięć lat. Zniesiony zostaje specjalny limit 12 000 NOK na złoty zegarek (częsty prezent za staż pracy)
• Maksymalna wartość prezentów jubileuszowych i okolicznościowych wzrosła do 4.000 NOK.
• Pracodawca ma prawo do odliczeń za prezenty świąteczne itp.
• Nie będzie już możliwe wynagradzanie pracownika rzeczowo nieopodatkowanymi prezentami za wprowadzanie ulepszeń w miejscu pracy

Prasa

Pracodawca może w sposób nieopodatkowany zaopatrywać pracownika w prasę branżową, jeśli stanowisko pracownika tego wymaga.

Posiłek zapewniany przez pracodawcę podczas nadgodzin pracownika

Pracodawca może zapewnić posiłek pracownikowi po 10 godzinach ciągłej pracy (wcześniej było to 12 godzin pobytu poza domem) a limit kwotowy wynosi 200 NOK, zarówno w przypadku zwrotu kosztów, jak i świadczenia rzeczowego. Dodatek z tytułu nadgodzin jest opodatkowany.

Pracodawca będzie musiał raportować napiwki pracowników

Pracodawca jest zobowiązany do zgłoszenia, odliczenia podatku i zapłacenia podatku AGA od napiwków, które pracownicy otrzymują od klientów. Dotyczy to zarówno gotówki, jak i napiwków wypłaconych kartami płatniczymi.